جواهر الاسرار و زواهر الانوار (کتاب)

از دانشنامه‌ی اسلامی
نویسنده حسین بن حسن خوارزمی
موضوع ش‍رح‌ م‍ث‍ن‍وی‌ م‍ول‍وی‌
زبان فارسی
تعداد جلد ۴

«جواهر الاسرار و زواهر الانوار» تألیف کمال الدین حسین بن حسن خوارزمی (م، ۸۴۰ ق)، ادیب، شاعر و عرفان پژوه قرن نهم هجری است. این کتاب از شروح مهم «مثنوی معنوی» اثر جلال الدین محمد مولوی است.

محتوای کتاب

شرح «جواهر الاسرار و زواهر الانوار» عاشقانه و تفصیلی است و مؤلف در این شرح از آیات قرآن، احادیث و اشعار شاعران دیگر استفاده کرده است. شخصیت مولوی در این شرح به صورت جامع بیان شده است.

کتاب حاضر، اولین شرح «مثنوی مولوی» است که تقریبا یک قرن پس از تدوین این کتاب، به قلم کمال الدین حسین خوارزمی - که خود را از لحاظ مشرب تصوف پیرو مولوی می داند - نوشته شده است. کتاب در سال های آخر عمر کمال الدین خوارزمی به رشته تحریر درآمده و به شرح سه دفتر از دفترهای شش گانه مثنوی مولوی اختصاص دارد و مؤلف توفیق شرح سه دفتر دیگر را نیافته است.

نثر کمال الدین خوارزمی، مرصّع و مسجّع و بسیار زیبا و دل انگیز است و گاهی انسان احساس نمی کند که این کلمات با دقت انتخاب شده است و این موضوع نه تنها در مقدمه، بلکه در سرتاسر کتاب حاکم است. تصحیح این کتاب در سال ۱۳۸۴ منتشر و در مراسم کتاب سال جمهوری اسلامی ایران به‌عنوان کتاب برگزیده معرفی شد.

منابع

  • کتاب جواهر الاسرار و زواهر الانوار، انتشارات اساطیر، چاپ اول، ۱۳۸۴.
  • "جواهر الاسرار و زواهر الانوار"، سایت دی بوک.